VANGAPANDU PRASAD RAO:వంగపండు వెళ్ళిపోయి అప్పుడే రెండేళ్ళయి పోయిందా?ఏం పిల్లడో ఎల్దా మొస్తవా….

🙏 *వంగపండు వెళ్ళిపోయి అప్పుడే*

*రెండేళ్ళయి పోయిందా?*🙏

*ఏం పిల్లడో ఎల్దా మొస్తవా …!!*

*శ్రీకాకుళం సీమ కొండలో ఒరిగిన వంగపండు.!!*.

*పార్వతీ పురంలో పొద్దు గుంకింది..ఇక తెల్లారనే లేదు…*

*విప్లవ సూరీడు ఇక నిద్ర  లేవనేలేదు.ఎర్రజెండా* *రెపరెపలు ఒక్కసారి గా నిలిచి పోయాయి.ఉత్తరాంధ్ర జనపదం  నోరు పెగలడం లేదు.కవి,వాగ్గేయ* *కారుడువంగపండు ప్రసాద*

*రావు ఇక లేరన్న నిజం జీర్ణం కావడానికి కొంత సమయం పట్టొచ్చు. కానీ..ఆయన* *మాటా..పాటా.చిందు మాత్రం శాశ్వతం.అనితర సాధ్యం ఆయన మార్గం*

*ఏం పిల్లడో ఎల్దామొస్తవా*

*శ్రీకాకుళంలో సీమకొండకి*

*ఏం పిల్లడో ఎల్దమొస్తవా*

*అరె చిలకలు కత్తులు* *దులపరిస్తయట*

*ఏం పిల్లడో ఎల్దామొస్తవా*

*అరె సాలూరవతల* *సవర్లకొండకు*

*చెమర పిల్లులే* *శంఖమూదేనట*

*నల్లగొండ నట్టడవిలోనికి*

*పాముని పొడిచిన* *చీమలున్నయట*

*తెలంగాణ కొమురయ్యకొండకీ*

*అరెరరె అరె హహూ హహూహ*

*అరె గద్దని తన్నిన* *చేతులున్నయట*

*ఆకులు మేసిన మేకలకొండకు*

*పులుల్ని మింగిన* *గొర్రెలున్నయట*

*రాయలసీమ రాలుకొండకీ*

*రక్తం రాజ్యం ఏలుతుందట*

*అరె తూరుపు..*

*తూరుపు దిక్కున దోర కొండకీ*

*అరెరరెరరె హహూ హాహూహ*

*అరె తుపాకీ పేల్చిన* *తూనీగలున్నయట*

*కలకత్తా కొద కారుకొండకీ*

*ఎలుకలు పిల్లిని ఎంటా* *తగిలెనట*

*ఏం పిల్లడో ఎల్దామొస్తవా…!!*

*ఎక్కడి శ్రీకాకుళం నక్సల్ భారీ ఉద్యమం.ఎక్కడి తెలంగాణ*

*సాయుధ సమరం..ప్రాంతాల మధ్య విభజన రేఖను చెరిపే*

*శాడు.ఉద్యమమే ఊపిరి గా బతికాడు.అది ఉత్తరాంధ్రా ?..*

*తెలంగాణా.? .లేక మరో ప్రాంతమా..? అన్నది లేకుండా అవసరాన్ని బట్టి  విప్లవ స్ఫూర్తి* *తగిలించాడు.తానే ఓపాట*

*య్యాడు.జనపదాన్ని విప్లవ సందేశంతో ముడిపెట్టి చిందే*

*శాడు.చివరి శ్వాస వరకు* *విప్లవమే ఊపిరిగా బతికాడు.*

*పాటను బతుకు బాటగా* *మార్చుకొని సమాజాన్ని* *చైతన్య*

*పరిచాడు.*

*”సికాకులంలో సీమలకొండకి.. ఏం పిలడో ఎల్దమొస్తవా..*

*చిలకలు కత్తులు* *దులపరిస్తయట..* *సాలూరవతల సవర్ల*

*కొండకి.. ఏం పిలడో ఎల్దమొస్తవా.. సెవల పిల్లులే శంఖమూ*

*దెనట…” తెలంగాణా* *కొమరయ్య కొండకి అంటూ” విప్లవ నేపథ్యంలో రాసిన పాటలు బాగా ప్రజాదరణ పొందాయి ఆయన రాసిన* *పాటల్లో‌ ఉత్తరాంధ్ర  నుడికారం, యాసా, ఊపూ మిళితమై* *వుంటాయి.పాడటంలో* *చిందేయడంలో*

*చేతుల మధ్య గజ్జల్ని* *మోగించడంలో ఆయన పంథా ప్రత్యేకమైనది అమెరికా, ఇంగ్లాండ్ తదితర దేశాల్లోఈ పాటను ఇంగ్లిష్‌లోకి అనువదించి పాడుకున్నా* *రంటే….వంగపండు పాటలకున్న పాపులారిటీని అర్థం చేసుకోవచ్చు‌..!!*

*కమ్యూనిస్టు ఉద్యమానికి ఆయన  పాటలు ఊతమయ్యా*

*యి‌.తన జానపద గేయాల* *ద్వారా ప్రజా చైతన్యం తీసు*

*కొచ్చేందుకు* *ప్రయత్నించాడు.గద్దర్ వంటి వారితో కలిసి* *జననాట్యమండలి కోసం పనిచేశాడు. ఆయన* *సుమారుగా 400 వరకు పాటలు రాశారు. అవి వివిధ భాషల్లోకి కూడా అనువాదం కావడం విశేషం*.

*వంగపండు కేవలం విప్లవ గీతాలను మాత్రమే రాయలేదు.*

*జానపదంలో శృంగారాన్ని* *కూడా  ఒలికించాడు*

*ఆవులు తోలుకొని*

*అలుగెల్లి నువ్వొస్థే*

*ఇలగెల్లి నేనొస్తే…*

*మద్దెల కింది చేను*

*ఇద్దరినీ కలిపింది.”!!*

*వంటి పాటలు కూడా వంగపండు కలం నుంచి*

*జాలు వారాయి.*

*రెండు నెలల ముందు తానా అంతర్జాతీయ తెలుగు సాహితీ వేదికలో రెండున్నర గంటల పాటు సోలోగా*

*తన పాటతో మురిపించాడు.వీనుల విందు చేశాడు.*

*మాధురి స్మృతి చెరగనే లేదు.ఆ పాట ఇంకాచెవుల్లో*

*మార్మోగుతునే వుంది.ఇప్పుడేమో. చెప్పాపెట్టకుండా*

*తన పాటల పిలగాడ్ని మనకొదిలేసీ తాను వెళ్ళి*

*పోయాడు.*

*విశాఖపట్నం షిప్ యార్డులో పనిచేస్తూ, పాటలు రాసి పాడుతూ, విప్లవోద్యమానికీ చేదోడయ్యాడు. తర్వాత* *కాలంలో ఆయన ఉద్యోగానికి రాజీనామా చేసి జన‌ నాట్యమండలి* *కళాకారుడిగా అనేక విప్లవ, ప్రజా గీతా*

*లు రచించి గానం చేశాడు*

*1974 అక్టోబర్ లో విశాఖలో జరిగిన విరసం సాహిత్య పాఠశాలతో  వంగపండు ప్రస్థానం మొదలైంది.అప్పుడే*

*వంగపండనే ఓ కొత్త* *గాయకుడు గొంతెత్తి పాడిన వైనాన్ని జనం కథలు కథలుగా చెప్పుకున్నారు. విరసం విశాఖ ప్రచురణ ఏరువాక, వంగపండు ప్రసాద్ పాటలు పుస్తకం* *వెలువడిసాహితీ లోకంలో కొత్త ట్రెండ్ కు శ్రీకారం చుట్టింది*.

*జనం నోళ్లలో జజ్జనకరి జనారే, ఏం పిల్లడో ఎల్దామొస్తావా జీపీ వత్తంది రండిరా, యంత్రమెట్లా నడుస్త ఉందంటే, సుత్తీకొడవలి గుర్తుగ ఉన్నా ఎర్రని జెండ ఎగురుతున్నదీ*

*వంటి .పాటలు జనం నోళ్ళలో నానాయి.*

*సికాకులం, ఇజీనారం జిల్లాలో ఎం ఎల్ ఎ అనే ఇంగ్లిష్ మాటకు రూపాంతరపదం…అమ్మోలె గానీ “అనేది ఆరోజుల్లో అందరూ చెప్పుకునే వారు. ఆయన పాటల్లోని మాటల్లో   ఉత్తరాంధ్ర* *సొగసుఎగిసిపడేది‌.ఎమర్జన్సీలో ఆయన బహిరంగ పాటకు కొంత విరామం.ఎమర్జెన్సీ తర్వాత మళ్ళీ* *గొంతుపెగిలింది.వంగపండు పాట జనం గుండెల్ని తాకింది*

*1978లో ఆయన రాసిన  “భూమి భాగోతం”  సృజనలో*

*అచ్చైంది.తర్వాత  సృజన ప్రచురణ పుస్తకంగా వచ్చింది. భూమి భాగోతం  కొన్ని వేల ప్రదర్శనలు జరిగాయి..* *1990లో విరసం ఇరవై‌యేళ్ళ మహాసభల సందర్భంగా ఆయన పాటల సంపుటం, ఎంపిక చేసిన పాటల ఆడియో కాసెట్ వచ్చాయి*

*పార్వతీపురం దగ్గర పెదబొండపల్లిలో 1943 జూన్‌ లో*

*జగన్నాధం, చినతల్లి దంపతులకు వంగపండుజన్మించారు*.

*జానపద కళాకారుడిగా మూడు దశాబ్ధాల ప్రయాణంలో… ఆయన* *పాటతెలుగువారి గుండెల్లో  గూడు కట్టుకుందంటే* *అతిశయోక్తి కాదు.*

*అనేక మంది కళాకారులకు ఆయతర్ఫీదునిచ్చారు.ఆయన*

*కు ఇద్దరు కుమారులు, కుమార్తె ఉన్నారు. గత కొన్ని రోజు*

*లుగా అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్నారు.జానపద వాగ్గేయ*

*కారుడు, గాయకుడు, జననాట్యమండలిఅధ్యక్షుడు.హేతు*

*వాది, ఉత్తరాంధ్ర గద్దర్గా పేరుతెచ్చుకున్నాడు. 2017 లో ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం చే* *కళారత్న పురస్కారం అందు*

*కున్నాడు.*

*2008, నవంబరు 23 న తెనాలిలో ఈయనకు బొల్లిముంత శివరామకృష్ణ సాహితీ అవార్డును బి.నరసింగరావు చేతుల*

*మీదుగా ప్రధానం చేశారు.ప్రజలకోసం బ్రతికిన నాజర్లాంటి*

*కళాకారుడని వంగపండును నాజర్ తో పోలుస్తారు. వంగ*

*పండు ప్రసాదరావు, గద్దర్ తో కలిసి 1972లో పీపుల్స్ వార్ సాంస్కృతిక విభాగం జన నాట్యమండలిని స్థాపించా*

*డు.‌వంగపండు రాసిన 12 పాటలు అన్ని గిరిజన మాండలి*

*కాలతో పాటు తమిళం, బెంగాళీ, కన్నడ, హిందీ వంటి పది భారతీయ భాషల్లోకి అనువదించబడ్డాయి..* *”యంత్రమెట్టా నడుస్తు ఉందంటే” అనే పాటఆంగ్లంలో కూడా అనువదించ*

*బడి అమెరికా, ఇంగ్లాండులో అభిమానం చూరగొన్నది.విప్ల*

*వ కవిత్వంలో పాటకు పెద్ద* *పీట వేసిన‌ సుబ్బారావు పాణి*

*గ్రాహి, గద్దర్ తో పాటు* *వంగపండు ప్రసాదరావు పేరు కూడా ముడిపడిపోయింది*.

*కమ్యూనిస్టు ఉద్యమాలకు కుల స్పృహ లేని రోజుల్లోనే…. ‘ఉందర్రా మాల పేటా ఊరి చివరా/కష్టాలున్నచోటా ఊరి* *చివర కాష్టాలున్న చోటా’ అని ఈ దేశ కులవాస్తవికతను*

*ప్రకటించిన…అభ్యుదయవాది వంగపండు*

*వంగపండు ప్రసాదరావు వంటి వాగ్గేయకారులు బహు అరుదుగా పుడతారు…మళ్ళీ మన కోసంఆయనే తిరిగి పుడతారేమో ఎదురు చూద్దాం..!!*

*వంగపండు ప్రసాదరావుగారికి లాల్ సలామ్..!!*

ఎ.రజాహుస్సేన్ !!